مرکز مطالعات آینده پژوهی و توسعه استراتژیک

اندیشکده معرفت
مرکز مطالعات آینده پژوهی و توسعه استراتژیک

پایگاه اطلاع رسانی در مورد مبانی و اصول آینده پژوهی، فناوری، نوآوری و توسعه پایدار تحت نظارت اندیشکده معرفت

آخرین نظرات
نویسندگان
پیوندها

۷ مطلب در آذر ۱۳۹۱ ثبت شده است

۲۶
آذر

سعید رهنما

آینده پژوهی همانند دیگر حوزه های دانشی دارای مفاهیم پایه ای خاص خود است. آشنایی با آینده پژوهی و طراحی و انجام فعالیت های اثر بخش در این حوزه نیازمند فراگیری و تسلط بر مفاهیم پایه ای آینده پژوهی است. در این بخش برخی از مهمترین و پر کاربردترین مفاهیم پایه ای آینده پژوهی معرفی و تشریح می‌شوند.

بافت نظری آینده پژوهی به گونه ای است که از رویکردهای تجربی به سمت دانش یادگیری در عمل و موقعیت های انتقادی -پساساختاری کسب دانش متمایل شده و تمرکز یافته است.

  • سعید رهنما
۲۰
آذر

چکیده

در قرن معاصر مهمترین و کاربردی ترین سلاح در پیشبرد مقاصد امور که نقش مهمی را درعرصه بین الملل ایفا می کند عملیات روانی در جنگ سرد با عناوینی چون جنگ افکار ، جنگ اعتقادی ، جنگ سیاسی ، جنگ اقتصادی ، و جنگ ایدئولوژیک و ... معنا و مفهوم پیدا می کند .

امروز کشورهای سلطه جو عملیات روانی را در قالب شیوه های نوین علمی با بهره گیری از شعارهای فریبنده و ادبیاتی تأثیر گذار با درک حساسیت های زمانی و مکانی و با نیت تضعیف قدرت مقاومت ملت ها به خصوص جوانان ، طرح ریزی و تدارک دیده اند تا بتوانند با جایگزین کردن جنگ نرم به جای جنگ سخت، اهداف و منافع خود را در کشورهایی که تضاد منافع دارند تأمین نمایند.

  • سعید رهنما
۱۵
آذر

 

هدف اصلی این مقاله بررسی کاربرد روش های تحلیل آینده درحوزه عملیات روانی استراتژیک است. برای این منظور ضمن مروری گذرا بر پارادایم های آینده پژوهی و روش های تحلیل آینده، کاربرد این روشها با توجه به ادبیات موضوع در فرآیند عملیات روانی استراتژیک مورد بررسی قرار می گیرد و سرانجام، مدل مفهومی کاربرد روش های تحلیل آینده در برنامه ریزی عملیات روانی استراتژیک ارائه خواهد شد. تاکید اصلی مدل پیشنهادی بر سه روش برنامه ریزی بر پایه سناریو ، تحلیل لایه ای علت ها و پس نگری از آینده به امروز است که بر همین اساس، تحلیل استراتژی های آینده در حوزه عملیات روانی در سه مرحله صورت خواهد گرفت.

  • سعید رهنما
۰۹
آذر

روند تغییر و تحولات سریع عصرحاضر، نشانه های قوام یافته ای از تغییرات آینده است. امروزه هیچ کشوری از نفوذ پیشرفت های حیرت انگیز فناوری ارتباطات، نانوفناوری، و ... مصنون نیست و این عدم امنیت، زندگی فردای ما را متفاوت از امروز خواهد کرد. این تفاوت ها از دو جهت قابل بررسی است، یکی اینکه تحولات علمی آینده نوید بخش زندگی مطلوب و آرامش بخش است و از دیگر سوی، جهان پر رقابت با اندکی غفلت، نامطلوبها را سهم ما خواهد کرد.

  • سعید رهنما
۰۷
آذر

چکیده

در دنیای کنونی، افکار عمومی و بازخورد رفتارهای اجتماعی ملتها در شکل گیری تمام اتفاقات و حوادث نقش اساسی دارد. بدون تردید هیچ اقدامی در دنیای امروز میسر نیست، مگر پاسخ آن اقدام از قبل در اذهان بطور مستقیم و غیر مستقیم، یافت یا بازیافت شده باشد.

بنابراین تأثیرگذاری تغییر و القای اندیشه ها و افکار مطلوب پیش نیاز هر اقدام و حرکتی در حوزه های مختلف سیاست فرهنگ اقتصادی اجتماع و حرکات نظامی است. و این همان عملیات روانی است که اکنون توسط مجریان بسیاری در جای جای جهان با روش ها و تاکتیک های مختلف در حال اجرا، انجام، نتیجه گیری است.

  • سعید رهنما
۰۴
آذر

 

 

واژه ی روشی شناسی (متدولوژی) عموماً به دو معنا به کار می رود. در معنای اول، متدولوژی در معنایی عام به ارزیابی هایی اطلاق می گردد که ذیلاً به آن اشاره خواهد شد، در معنای دوم و پرکاربردتر، روش شناسی صرفاً به اولین وجه از این وجوه سه گانه اشاره دارد که موضوع مورد بحث ما در این مقاله نیز می باشد. 

  • سعید رهنما
۰۱
آذر

سعید رهنما

آینده ذاتا غیر قابل پیش بینی و شناخت است. اما نکته متناقض این است که اگر یک غیب گو یا فال گیر آینده شومی را برای سال بعد زندگی شما پیش بینی کند سریعا دست به کار شده و با تغییر برنامه زندگی و انتخاب های خود از وقوع چنین آینده ای جلوگیری می کنید. مشابها اگر یک پزشک به یک جوان سیگاری تصاویر تاسف برانگیز افراد مسن و مبتلا به بیماری های تنفسی و قلبی را نشان دهد آن گاه شاید این فرد جوان با ترک سیگار از رخداد چنین آینده هولناکی جلوگیری کند. در واقع آینده غیر قابل شناخت است اما به کمک دانش ناقص خود می توانیم سهمی در شکل بخشیدن به آن داشته باشیم. ما می توانیم رخداد های آینده را به صورت غیر متحمل و محتمل و همچنین مطلوب و نامطلوب تقسیم بندی کرده و سپس اقداماتی انجام دهیم تا احتمال رخدادهای مطلوب افزایش یابد. یا برعکس از ظهور رخدادهای محتمل اما نامطلوب جلوگیری کنیم. افرادی که دارائی های خود را بیمه می کنند و کسانی که هنگام رانندگی از کمربند ایمنی استفاده می کنند، عملا از این الگوی فکری بهره می جویند. روش برنامه ریزی بر پایه سناریو بر خلاف برخی روش های آینده پژوهی هیچ ادعایی درباره پیش بینی قطعی و مطمئن آینده نمی کند. در عوض در برنامه ریزی برپایه سناریو با استفاده از اطلاعات موجود و همچنین واقعیت های برگرفته از علوم طبیعی، جامعه شناسی، اقتصاد و غیره چندین داستان منطقی و منسجم درباره جهان آینده تدوین می شود.

  • سعید رهنما