مفاهیم آینده پژوهی

سعید رهنما

جیمز دیتور یکی از آینده پژوهان برجسته، آینده را حاصل تراکنش چهار عامل ذیل می داند : (دیتور، 1996)

الف) روندها

ب) رویدادها

ج) تصویرها

د) اقدام ها

تعریف آینده پژوهی

سعید رهنما

آینده پژوهی مشتمل بر مجموعه تلاش‌هایی است که با استفاده از تجزیه و تحلیل منابع، الگوها و عوامل تغییر و یا ثبات، به تجسم آینده‌های بالقوه و برنامه­ ریزی برای آنها می‌پردازد. آینده­ پژوهی منعکس می‌کند که چگونه از دل تغییرات (یا تغییر نکردن) “امروز”، واقعیت “فردا” تولد می‌یابد. (Bell, 2003)

 آینده­ پژوهی معادل لغت لاتین “Futures Studies” است. کلمه جمع Futures به این دلیل استفاده شده ‌است که با بهره گیری از طیف وسیعی از متدلوژی‌ها و بجای تصور “فقط یک آینده” ، به گمانه­ زنی‌های سیستماتیک و خرد ورزانه، در مورد نه فقط “یک آینده” بلکه “چندین آینده متصور” مبادرت می‌شود. موضوعات آینده­ پژوهی دربرگیرنده گونه‌های “ممکن” ،”محتمل” و “مطلوب” برای دگرگونی از حال به آینده می‌باشند. (ملکی­فر و همکاران، ۱۳۸۵)