ویژگی مشترک آینده پژوهان

سعید رهنما

آینده پژوهان تعهدات عقلانی مشترک فراوانی دارند که اعتقاد به اهمیت تصمیم گیری و اقدام آگاهانه بشر به عنوان ابزاری برای کنترل آینده ی انسان ها، یکی از آن ها است. آینده پژوهان می خواهند با اندیشیدن درباره ی آینده، اطلاعات مورد نیاز برای چنین تصمیم یا اقدامی را فراهم آورند.

بنابراین می توان آینده پژوهی را علمی عمل گرا دانست سه ویژگی برجسته علوم عمل گرا عبارتند از:

روش شناسی آینده پژوهی جهانی

در این مقاله به طور اجمالی به نقش روش تجریدی مطالعات جهانی شدن در توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی از طریق ساختن مفاهیم کلیدی همچون مفهوم جامعه جهانی برای مطالعه روندهای آتی در تحولات اجتماعی پرداخته می‌شود. 

ایده اصلی در روش تجریدی مطالعات جهانی شدن مبتنی بر این حقیقت بنیادی است که می‌توان با ساختن مفاهیم کلیدی که بیانگر ساختارهایی هستند که در صورت تحقق ظرفیت‌های بالقوه موجود می‌توانند در آینده تجلی عینی پیدا کنند، به الگوهای نظری برای مطالعه تحولات آتی نظام های اجتماعی دست یافت.

برای توضیح نقش این روش بویژه از طریق ساختن مفاهیم یاد شده، در توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی، ابتدا اشاره‌ای به برخی روش‌های عمده آینده‌پژوهی که می‌توانند از جمله موضوعات اصلی روش‌شناسی آینده‌پژوهی تلقی گردند، خواهد شد تا به کمک آنها بتوان پیوند و ارتباط ایده این مقاله با توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی را بهتر توضیح داد.