توسعه سیاسی بریکس

اعضای سازمان موسوم به "بریکس" قرار است در اکتبر 2024 دوباره دور هم جمع شوند و توجه دنیا را به خود جلب کنند. البته این بار در این دورهمی، به فضایی بزرگتر نیاز دارند چرا که تعدادشان خیلی بیشتر شده است. رهبران پنج کشور اصلی در این بلوک اقتصادی، یعنی روسیه، هند، چین، برزیل و آفریقای جنوبی همچنان حضور دارند و قرار است شش عضو دیگر هم به صورت رسمی به آن ها ملحق شوند.

آینده پژوهی سینما

سعید رهنما

والت دیزنی معروف، جمله‌ای دارد که به زبانی ساده یکی از مهم‌ترین مباحث مدیریت استراتژیک را (که سال‌ها بعد از او در دانشکده‌های مدیریت مورد توجه قرار گرفت) در چند کلمه توضیح می‌دهد. او می‌گوید: «زمان و شرایط به‌سرعت درحال تغییر هستند؛ ما باید هدف‌مان را دائما بر آینده متمرکز نگه داریم.» اصولا زندگی آدم‌ها از همان ابتدا با تغییر و تحول همراه بوده است و البته محصولات و دستاوردهای زندگی انسانی هم از این قاعده مستثنی نیستند. در روزگار ما و درحالی‌که سرعت تغییر، روزبه‌روز درحال افزایش است، شناخت و پیش‌بینی آنچه در آینده به‌وقوع می‌پیوندد اهمیتی دوچندان دارد و طبیعی است که درصورت بی‌توجهی به روندهای جدید و نداشتن نگاه به آینده، در این حرکت پرشتاب، دچار «عقب‌ماندگی» می‌شویم. 

روش شناسی آینده پژوهی جهانی

در این مقاله به طور اجمالی به نقش روش تجریدی مطالعات جهانی شدن در توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی از طریق ساختن مفاهیم کلیدی همچون مفهوم جامعه جهانی برای مطالعه روندهای آتی در تحولات اجتماعی پرداخته می‌شود. 

ایده اصلی در روش تجریدی مطالعات جهانی شدن مبتنی بر این حقیقت بنیادی است که می‌توان با ساختن مفاهیم کلیدی که بیانگر ساختارهایی هستند که در صورت تحقق ظرفیت‌های بالقوه موجود می‌توانند در آینده تجلی عینی پیدا کنند، به الگوهای نظری برای مطالعه تحولات آتی نظام های اجتماعی دست یافت.

برای توضیح نقش این روش بویژه از طریق ساختن مفاهیم یاد شده، در توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی، ابتدا اشاره‌ای به برخی روش‌های عمده آینده‌پژوهی که می‌توانند از جمله موضوعات اصلی روش‌شناسی آینده‌پژوهی تلقی گردند، خواهد شد تا به کمک آنها بتوان پیوند و ارتباط ایده این مقاله با توسعه روش‌شناسی آینده‌پژوهی را بهتر توضیح داد. 

تاریخچه‌ آینده‌پژوهی در ایران

شاید شما بگویید این تاریخچه برمی گردد به اولین اخبار هواشناسی رادیو !!

اما نه.

از لحاظ فرهنگی و تاریخی، و به دلیل اینکه مردم کشور عزیزمان در گذشته در معرض تهاجم دیگر اقوام و بلایای طبیعی بسیاری قرار گرفته‌اند، شاید بیش از سایر ملل به آینده‌نگری روی آورده‌اند. ماجرای سلطان‌ حسین صفوی و پیش‌بینی‌های او در مورد حمله‌ی اشرف افغان به اصفهان (پایتخت وقت ایران) را که در تاریخ مرور کنیم به مدارک مستندی خواهیم رسید. البته در آن زمان از متد، مدل، روش تخمین، کامپیوتر، داده‌ها و ... استفاده نمی‌‌شد، بلکه از ابزارهای متناسب آن زمان مانند رمل و اسطرلاب !! استفاده می‌گردید. یک واقعه تاریخی معروف در کشور به نام حادثه (واقعه) قِران داریم. قران در لغت نوعی قرینه‌سازی و مشابه‌سازی را بازگو می‌کند. در سال 582 هجری قمری، پیش‌گویی کرده‌ بودند که اجتماع سیارات هفت‌گانه در کنار هم، موجب ایجاد طوفان می‌شود. در تاریخی که قرینه‌سازی کرده‌ بودند دریافتند که در زمان طوفان نوح، چنین اتفاقی رخ داده بود.